بیماری چاقی، به تجمع بیش از حد چربی در بدن اطلاق
شده که منجر به مرگ و میر ناشی از عوارض مختلف
میشود . اگرچه دلیل اصلی چاقی عدم تعادل بین انرژی
دریافتی و انرژی مصرفی است، اما چاقی دارای طبیعت چند
بعدی است و عوامل مختلفی از قبیل عوامل ژنتیکی،
محیطی، هورمونی، عصبی و عوامل عفونی ممکن است در
پیدایش آن دخیل باشد .

چاقی یک نگرانی جهانی در بهداشت عمومی است و بیش از
یک میلیارد نفر از بزرگسالان دارای اضافه وزن و بیش از
400 میلیون نفر از آنها چاق هستند . گزارش شده
است که، اولین دلیل مرگ در جهان سیگار و دومین عامل
چاقی میباشد و با سالمت فرد رابطه بسیار نزدیکی دارد.
این موضوع نگرانیهایی به همراه دارد که نشان میدهد
افراد چاق در معرض مرگ زودرس هستند .

به خوبی مشخص شده است که با افزایش شدت فعالیت
ورزشی، منبع تولید انرژی از چربی به سمت کربوهیدرات
تغییر میکند. شدتی از فعالیت که حداکثر
اکسیداسیون چربی در آن سطح اتفاق میافتد را
FATMAX میگویند و باالترین میزان اکسیداسیون
چربی مشاهده شده در شدتهای مختلف را حداکثر
(MFO ) مینامند.

از طرفی محققان برای بهبود برخی از بیماری ها از جمله
چاقی مکملها و گیاهان دارویی را معرفی کردند .
مکملها به ویژه مکملهای گیاهی کم هزینه و دارای مضرات
کمی هستند و برخی از آنها را میتوان به عنوان افزایش
دهنده چربی سوزی معرفی کرد تا افرادی که به دنبال
کاهش وزن هستند از آنها استفاده کنند . تجویز
مکمل های گیاهی و ورزش برای افرادی که انتظار بیشتری
برای چربی سوزی دارند یا نمیتوانند زمان زیادی را برای
ورزش اختصاص دهند، کارساز و دارای اهمیت بالایی
می باشد. اکثرافرادی که به دنبال چربی سوزی از طریق
مکملها هستند علاقه به مکمل هایی دارند که به صورت
نوشیدنی مصرف شود و مضرات کمی هم داشته باشد.

چای به عنوان یک نوشیدنی محبوب در دنیا شناخته شده است و از طرفی محققان بیان کردند که چای خواص چربی سوزی دارد. اثرات مفید چای شامل کاهش وزن بدن، کاهش
سندرم متابولیک، پیشگیری از بیماریهای قلبی عروقی و
سرطان میباشد . مشاهدات در بسیاری از مطالعات
نشان میدهد که مصرف چای سبب سرکوب گلوکونوژنز و
لیپوژنز و افزایش لیپولیز میشود. در ادامه به
بررسی اثرات انواع چایها از جمله چای سیاه، چای اولنگ،
چای سبز و چای سفید میپردازیم.

یکی از محبوبترین نوشیدنیهای چربی سوز چای سبز
میباشد. در این مقاله، مطالب بیشتری در مورد چای سبز
ذکر شده چراکه تحقیقات بیشتری در مورد آن انجام شده
است. مشخص شده که چای سبز به دلیل کافئین، کاتچین و
پنی فنولهایی که دارد میتواند باعث کاهش و یا کنترل
وزن شود . بسیاری از مطالعات آزمایشگاهی و
اپیدمیولوژیک نشان دادهاند که پلیفنولهای چای سبز
میتوانند وزن بدن، شاخصهای سندرم متابولیک و خطر
ابتلا به دیابت و بیماریهای قلبی را کاهش دهد .
مطالعات نشان دادند دوزهای مختلف چای سبز میتواند
باعث افزایش اکسیداسیون چربی شود. دلو
وهمکاران در تحقیق خود به افرادی که چاق و دارای
اضافه وزن بودند مصرف چای سبز را تجویز کردند و پس از
مدتی مشاهده نمودند که باعث افزایش اکسیداسیون چربی
شده و مصرف انرژی را هم افزایش میدهد . یکی از
خواص مفیدی که چای سبز در رابطه با کاهش وزن دارد
این است که باعث میشود، فرد احساس سیری کند .
همچنین، بعد از مصرف چای سبز جذب چربی در روده
کاهش یافته که این امر میتواند موجب کاهش چربی خون
و کنترل وزن شود .

همانطور که در بالا ملاحظه شد، اغلب تحقیقات چه آنهایی
که به بررسی اثر چای در فعالیت ورزشی یک جلسهای
پرداختند و چه آنهایی که اثر آن را در تمرینات طولانی
مدت مورد بررسی قرار دادند نتایج مثبتی در چربی سوزی و
کاهش چربی بدن را گزارش کردند. بنابراین با توجه به
عوارض کم و نادر چای میتوان این نوشیدنی را برای بهبود
در کنترل و درمان چاقی پیشنهاد کرد. این در حالی است
که در این مقاله فقط اثر چربی سوزی
آن مورد بررسی قرار گرفته است و چای دارای
خواص مفید دیگری همچون اثر آنتی اکسیدانی نیز هست.
از نقاط قوت این مقاله این بود که با وجود تحقیقات نسبتا
زیاد و اتفاق نظر اغلب آنها در مورد اثر چربی سوزی چای ها
چه با تمرینات ورزشی و چه بدون آن، تحقیقی مروری که
بهتواند همه مقالات انجام شده را جمع آوری کرده و به
صورت کلی ذهنیتی در مورد آثار چای بر چربی سوزی
فراهم کند حداقل به زبان فارسی وجود نداشت. این مهم در
مقاله حاضر با ذکر مواد مؤثر موجود در چای ها و برررسی
مسیرهای متابولیکی آنها انجام شد.

مجله دانشکده علوم پزشکی نیشابور